جراحی فک و صورت یک تخصص پزشکی و جراحی ویژه است که به بهبود مشکلات مختلف مرتبط با دهان، فک، و صورت می‌پردازد. این نوع جراحی‌ها نه تنها به بهبود عملکرد دستگاه فک و دندان کمک می‌کنند بلکه می‌توانند باعث ایجاد زیبایی در صورت و ساختار صورت می شود. با تکنولوژی‌ها و توانایی‌های پزشکی پیشرفته امروزه، جراحی فک و صورت تبدیل به یک راه حل مؤثر برای مشکلاتی همچون آپنه خواب، اشکالات ارتودنسی، شکستگی‌های فک، و حتی بهبود ظاهر می باشد. در این مقدمه، به بررسی جزئیات و اهمیت این نوع جراحی‌ها خواهیم پرداخت.
بررسی جراحی فک و صورت
جراحی دهان، فک و صورت یک تخصص مهم در حوزه دندانپزشکی است که بر جراحی‌های ترمیمی صورت، جراحی تروما و حادثه‌های صورت، مشکلات حفره دهان و نقاط مجاور مثل سر و گردن، فکها و بافت‌های نرم و سخت منطقه دهان تمرکز دارد.
این تخصص از دندانپزشکی جلوه‌های گسترده‌ای دارد و جراحان متخصص این حوزه مهارت‌ها و دانش لازم برای تشخیص و درمان بیماری‌ها، صدمات، و نقایص صورت و دهان، همچنین مسائل زیبایی صورت را دارند. این تخصص معمولاً به صورت تیمی انجام می‌شود، که شامل همکاری جراحان دهان، فک و صورت و تخصصی در زمینه ارتودنسی می‌شود. این دو تخصص، که در زمینه دندانپزشکی شناخته می‌شوند، با هم همکاری می‌کنند تا درمان‌ها و جراحی‌ها بهتری را برای بیماران فراهم کنند.
فواید و مزایای جراحی فک
عمل جراحی فک دارای مزایای زیر است که می‌توان به شرح زیر بیان کرد:
- بهبود تماس دندانی: جراحی فک باعث بهبود تماس دندانها با یکدیگر می‌شود. این امر به جویدن غذا به صورت درست و کامل کمک می‌کند و همچنین کاهش خطر گیرافتادن غذا بین دندانها را فراهم می‌آورد.
- بهبود تلفظ: اصلاح نواحی فک و دندان باعث بهبود تلفظ حروف و کلمات می‌شود.
- رفع مشکلات بلعیدن: اگر با مشکلات بلعیدن روبرو هستید، جراحی فک می‌تواند این مشکلات را بهبود بخشد.
- کاهش خطر ساییدگی و شکستگی دندانها: از طریق توزیع یکنواخت بار بر روی دندانها، خطر ساییدگی و شکستگی آنها به حداقل می‌رسد.
- کاهش فشار بر مفصل فک: جراحی فک باعث کاهش فشار زیادی که بر مفصل فک است می‌شود، که این می‌تواند به تدریج منجر به تخریب مفصل فک و مشکلات مربوط به آن شود.
- اصلاح مشکلات تناسب باز و بستن فکها: مشکلات مربوط به تناسب باز و بستن فکها، مانند اوپن بایت و کراس بایت، با جراحی فک قابل اصلاح هستند.
- اصلاح عدم توازن اجزاء صورت: جراحی فک می‌تواند عدم توازن اجزاء صورت یا تقارن پایین صورت را بهبود بخشد.
- بستن راحت لبها: بعد از جراحی فک، لبها بدون فشار بسته می‌شوند.
- کاهش دردها و مشکلات مربوط به فشار بر عضلات و مفصل فک: سردرد، درد فک و گردن که ناشی از فشار بر عضلات و مفصل فک باشد، با جراحی فک بهبود می‌یابد.
- رفع نقایص مادرزادی صورت: جراحی فک می‌تواند نقایص مادرزادی یا تاثیر جراحات ناموفق صورت را اصلاح کند.
رفع مشکلات وقفه تنفسی در خواب (اپنه خواب): جراحی فک می‌تواند مشکلات وقفه تنفسی در خواب را بهبود بخشد.
آسیب‌های ناشی از تروما و جراحی آنها
تروما به هر گونه صدمه یا آسیبی اطلاق می‌شود که ناشی از برخورد با عوامل فیزیکی یا شیمیایی به بافت‌های بدن باشد. این آسیب‌ها می‌توانند عوارض متعددی را بر روی انواع بافت‌های بدن مثل جمجمه، قفسه سینه، شکم، لگن، و اندام‌های فوقانی و تحتانی ایجاد کنند.
تروما به عنوان سومین علت مرگ در تمام رده‌های سنی پس از بیماری‌های قلب و عروق و سرطان شناخته می‌شود و یکی از موضوعات مهم و گسترده در حوزه پزشکی است. تروما به طور کلی بر اساس شدت آن به سه دسته تقسیم می‌شود، شامل تروماهای خفیف، متوسط و شدید. متخصصین جراحی فک و صورت توانایی دارند تا پس از تشخیص نوع ترومای ایجاد شده، درمان و اصلاح آن را انجام دهند.
جراحی فک و صورت جهت ترمیم و زیبایی
جراحی فک عمدتاً به منظور درمان اختلالات و ناهنجاری‌های فک اجرا می‌شود. این علم، به نام ارتوگناتیک، با هدف اصلاح و ترمیم ناهنجاری‌های فکی انجام می‌شود. جراحی فک منجر به بهبود عملکرد مفاصل فکی می‌شود و علاوه بر این، به عنوان یک جنبه از جراحی‌های زیبایی نیز مطرح است. این جراحی به طور همزمان تلاش می‌کند تا بهبود عملکرد مفاصل فک را فراهم کند و زیبایی چهره فرد را نیز ارتقا دهد.
چه اشخاصی به جراحی فک و صورت نیاز دارند
شناخت فک طبیعی از فک‌های ناسالم و ناهنجار، گام اول در تشخیص نیاز به جراحی فک و صورت است. زمانی که یک فک به گونه‌ای غیرطبیعی شکل گرفته باشد و عملکرد‌های مهم مانند جویدن، تکلم و تنفس را تحت تأثیر قرار داده باشد، انجام جراحی فک و صورت توصیه می‌شود. علائمی که معمولاً پزشک را به انجام این جراحی ترغیب می‌کنند، شامل جلو بودن فک پایین، عقب بودن فک پایین، انحراف فک پایین، عدم وجود چانه، انحراف فک بالا می‌شوند.
دیده شدن لثه به مقدار زیاد هنگام لبخند زدن
عواملی که می‌توانند به وجود ناهنجاری‌های فکی و صورتی منجر شوند، شامل عوامل ژنتیکی، سندرم‌های مادرزادی، و عوارض ناشی از ضربه به فک و صورت هستند. افرادی که به دلایل مختلف مانند بیماری یا تصادف و غیره مشکلاتی در ناحیه فک و صورت خود تجربه کرده‌اند یا قصد انجام جراحی‌های زیبایی صورت را دارند، بهتر است به جراح ماهر و با تجربه مراجعه کنند.
اهداف افرادی که به جراح فک و صورت مراجعه می‌کنند ممکن است درمانی، زیبایی‌شناختی یا هر دو باشد. جراحی فک یک نوع جراحی زیبایی نیز محسوب می‌شود، زیرا با اصلاح بی‌نظمی‌های استخوان‌های فک، بهبود ظاهر چهره فرد را نیز به همراه دارد.
لزوم عمل جراحی فک پایین
جراحی فک پایین با هدف اصلاح موارد زیر انجام می‌شود:
- عقب ماندگی فک پایین
- جلو زدگی فک پایین
- جراحی فک بالا (استتوتومی ماگزیلا)
در جراحی فک فوقانی، جراح برش‌هایی را در فک ایجاد می‌کند و سپس بخش آزاد فک را بسته به هدف اصلاح (به جلو، به عقب، به بالا یا به پایین) حرکت می‌دهد. سپس با استفاده از پیچ و پلاک، فک را در مکان جدید ثابت می‌کند.
جراحی فک بالا به منظور اصلاح موارد زیر می‌تواند انجام شود:
- ظاهر نامناسب فک بالایی
- کراس بایت (تنها در مواردی که دندانها به شکل غیرطبیعی در قفسه دهان قرار دارند)
- زمانی که تاج دندانها خیلی بیرون بوده یا خیلی عمیق در فک قرار دارند
- اپن بایت (وقتی که دندان‌های بالایی و پایینی در وضعیت بسته روی هم نیستند)
- کاهش رشد وسط صورت (هیپوپلازی میانی)
در این جراحی، جراح فک بالا را به شکلی اصلاح می‌کند که مشکلات فکی و صورتی اصلاح شوند.
بررسی جراحی فک پایین (مندیبولار استئوتومی )
در جراحی فک پایین یا استئوتومی مندیبولار، که به فک پایین هم معروف است، مشکلات مربوط به فک پایین را اصلاح می‌کنیم. این مشکلات عبارتند از:
- واپس‌روی فک پایین (عقب‌ماندگی فک)
- بیرون‌زدگی فک پایین
در این جراحی، جراح برش‌هایی در پشت دندان‌های آسیاب بزرگ ایجاد می‌کند و این برش‌ها را تا پایین ادامه می‌دهد تا بخش جلویی فک آزاد شود. فک می‌تواند به حالت جدید خود، به جلو یا عقب منتقل شود. پیچ‌ها و پلاک‌ها سلامت فک را حفظ کرده و تا زمانی که استخوان‌سازی به خوبی انجام شود، دو بخش فک را به هم نگه می‌دارند.
لزوم انجام عمل جراحی چانه (جنیوپلاستی)
.jpg)
جراحی چانه برای اصلاح مشکلاتی مانند کوچک بودن یا عقب بودن چانه انجام می‌شود. اگر مشکل عقب بودن چانه را با عقب بودن دندان‌های پایین همراه داشته باشد و ارتباط بین دندانها مشکل‌تر باشد، جراحی فک پایین نیز همزمان انجام می‌شود. اما در مواردی که فقط چانه عقب باشد و ارتباط بین دندانها خیلی مشکل نداشته باشد، جراحی چانه به تنهایی انجام می‌شود.
برای جلو بردن چانه در عمل جراحی چانه، یک برش کوچک در برجستگی پایین چانه ایجاد می‌شود و استخوان چانه به جلو کشیده می‌شود. سپس با استفاده از پیچ‌ها، پلاک‌ها، یا سیم، استخوان چانه در مکان جدید ثابت می‌شود. همچنین، در مواردی که چانه‌ها جلوزده هستند و باید کوچکتر شوند، در جراحی چانه، جلوی استخوان چانه برش می‌خورد و کوچکتر می‌شود.
انواع جراحی دهان و فک
- شکستگی‌های فک و صورت: جراحی برای ترمیم شکستگی‌های استخوان‌های فک و صورت که ممکن است به واسطه تصادفات یا ضربه‌ها ایجاد شده باشند.
- تومورها و کیست‌های فک و صورت: جراحی برای تخلیه یا تخریب تومورها و کیست‌ها در نواحی فک و صورت.
- جراحی اصلاحی صورت (جراحی ارتوگناتیک): این نوع جراحی به منظور اصلاح ناهنجاری‌های فکی و صورت انجام می‌شود، به عنوان مثال، اصلاح آوارهای فکی و تنظیم مفاصل فک.
- بازسازی استخوان فک برای جای‌گذاری ایمپلنت: در مواردی که باید ایمپلنت دندان یا ترمیم‌های دندانی در فک انجام شود، بازسازی استخوان فک ممکن است الزامی باشد.
- بیماری‌های مفصل گیجگاهی: جراحی برای درمان بیماری‌های مفصل گیجگاهی (TMJ) که می‌تواند منجر به درد و مشکلات دهان و فک شود.
- نقایص مادرزادی مثل شکاف کام و لب: جراحی‌های اصلاحی برای درمان نقایص مادرزادی مانند شکاف لب و کام.
- اعمال جراحی مختلف: این شامل جراحی‌های متنوعی است که ممکن است برای درمان مشکلات دهان و فک یا بهبود ظاهر صورت انجام شود.
در واقع انواع جراحی‌ها به منظور تشخیص و درمان مشکلات دهان و فک انجام می‌شوند و نیاز به مهارت و تخصص جراحان دندانپزشکی دارند.
قرار دادن ایمپلنت‌های دندانی
ایمپلنت‌های دندانی به عنوان پیچ‌هایی از جنس فلز که با بدن سازگار هستند، در روش جراحی زیر لثه و در داخل استخوان دهان قرار می‌گیرند. این ایمپلنت‌ها برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته یا ضعیف شده و باعث بهبود ظاهر و عملکرد دهان می‌شوند. ترمیم‌هایی که به منظور زیبایی صورت انجام می‌شود، از جمله قرار دادن ایمپلنت‌های دندانی، توسط جراح دهان انجام می‌شوند.
انجام جراحی فک اصلاحی یا ارتوگناتیک
این نوع جراحی توسط متخصصین فک و صورت به منظور اصلاح موقعیت فک و صورت انجام می‌شود. در این جراحی، استخوان‌های فک برش داده می‌شوند و سپس متخصص با تغییر و تنظیم موقعیت آنها، اقدام به اصلاح بدشکلی و ناهنجاری‌های فکی-دندانی می‌کند. این اقدامات جهت بهبود عملکرد دهان و ظاهر صورت انجام می‌شوند و نیاز به تخصص و تجربه متخصصین فک و صورت دارند.
درمان جراحی برای آپنه خواب
آپنه خواب انسدادی یک اختلال در خواب است که به وسیله عوامل متعددی، به خصوص انسداد راه‌های تنفسی در طول شب، آرامش و خواب راحت را از افراد و اطرافیان آنها سلب می‌کند. راهکاری برای درمان این اختلال، جراحی می‌باشد. هدف اصلی از جراحی درمان آپنه خواب انسدادی، افزایش فضای هوایی در مسیرهای تنفسی است، که در زمان خواب به دلیل افتادگی و تنگی ایجاد می‌شود. این جراحی می‌تواند با تقویت بافت‌های داخل گلو و تصحیح موقعیت برخی اجزاء داخلی و اطراف گلو انجام شود. در متن جراحی آپنه خواب انسدادی، تمرکز بر روی قسمت هایی از دهان و گلو، مانند زبان، لوزه‌ها، آدنوئیدها، فک بالا و پایین قرار می‌گیرد.
جراحی بازسازی یا ترمیمی
این جراحان توانایی دارند که با تراشیدن استخوان‌ها، تنظیم مجدد مفاصل، و یا حتی بازسازی حفره‌های خراب به این افراد کمک کنند. اگر صورت یا فک شخص شکسته شده یا نامرتب باشد، این جراحان قادر به ترمیم آن هستند.
شکاف لب یا کام
بعضی از نقایص مادرزادی می‌توانند منجر به شکاف لب و کام شوند. این شرایط می‌توانند تأثیرات زیبایی و سلامتی برای فرد در طول زندگی داشته باشند. در واقع جراحان فک و صورت با استفاده از جراحی به ترمیم این نوع نقص مادرزادی می پردازند.
مشکلات اسکلتی:
معمولا مشکلات اسکلتی مانند فک‌های نامرتب را بیشتر جراحان فک و صورت می توانند اصلاح کنند.
سرطان صورت، دهان یا گردن:
برای درمان سرطان‌های صورت، دهان و گردن معمولاً به جراحان فک و صورت مراجعه می‌شود. این تخصص ها در جهت حذف تومورها بدون ضرر از اعصاب حساس در قسمت سر و گردن راهکار ارائه می دهند.
جراحی ترمیم:
در صورت تصادف و آسیب به صورت، ممکن است نیاز به جراحی فک و صورت ترمیمی باشد. بعضی از جراحان فک و صورت تخصص در ترمیم شکستگی‌های فک، استخوان گونه و دندان دارند. همچنین، آنها می‌توانند دندان‌های از بین رفته را با ایمپلنت‌های دندانی جایگزین کنند.
جراحی زیبایی:
در نهایت، جراحان فک و صورت همچنین می‌توانند مشکلات زیبایی را رفع کنند. اگر به ایمپلنت دندان یا تغییرات زیبایی در صورت علاقه دارید، می توانید از این پزشکان کمک بگیرید تا به اهداف زیبایی خود دست یابید.
آپنه انسدادی خواب و روش‌های مختلف جراحی آن
برای درمان مشکل آپنه خواب ناشی از انسداد، روش‌های جراحی مختلفی وجود دارد. این اقدامات شامل:
- حذف بافت اضافی
- منقبض کردن بافت
- تغییر موقعیت فک
- ایمپلنت
- تحریک عصبی
- ایجاد راه هوایی جدید(تراکئوستومی)
- جراحی کاهش وزن
- جراحی مربوط به بزرگ کردن لوزه‌ها و همچنین آدنوئیدها
نحوه آماده سازی بیمار برای عمل جراحی فک
قبل از انجام جراحی، معمولاً ارتودنسی بهتر است. در اکثر موارد، اختصاصی ارتودنسی پیش از عمل، بریس‌ها را به دندان‌های بیمار متصل می‌کنند. این بریس‌ها معمولاً باید حدود 12 تا 18 ماه قبل از جراحی به دندانها متصل باشند تا دندانها در وضعیت بهتری برای جراحی قرار بگیرند.
ارتودنتیست و جراح دهان، فک و صورت با هم همکاری می‌کنند تا برنامه درمانی را تدوین و اجرا کنند. این شامل انجام پرتونگاری، گرفتن تصاویر با استفاده از اشعه ایکس و ساخت مدل‌های سه‌بعدی دندان برای بیمار می‌شود. این مراحل به جهت برنامه‌ریزی مناسب برای جراحی فک انجام می‌شوند.
قبل از انجام عمل جراحی فک، معمولاً توسط جراح دهان، فک و صورت و تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود. این عمل در بیمارستان یا کلینیک‌های ویژه فک و صورت اجرا می‌شود. بیمار باید پس از عمل حدود 2 تا 4 روز در بیمارستان بماند تا تحت نظر پزشک مورد مراقبت قرار گیرد.
در طول عمل جراحی فک، جراحی معمولاً در داخل دهان انجام می‌شود، بنابراین هیچ زخم یا برشی روی صورت، چانه، فک یا اطراف دهان باقی نمی‌ماند. با این حال، گاهی اوقات ممکن است برش‌های کوچکی خارج از دهان نیز لازم باشد.
جراح فک بر روی استخوان فک برش‌هایی ایجاد می‌کند و فک را به موقعیت صحیح منتقل می‌کند. پس از تعیین و تغییر موقعیت فک، از پیچ‌های کوچک، سیم‌ها، و باندهای لاستیکی برای تثبیت و فیکس کردن استخوان‌ها در موقعیت جدیدشان استفاده می‌شود. این پیچ‌ها و پیشاب‌ها که از براکت‌های ارتودنسی کوچکتر هستند، به تدریج با استخوان فک یکی می‌شوند.
در بعضی موارد، استخوان اضافی به فک اضافه می‌شود یا پیوند داده می‌شود. جراح فک و صورت استخوان را از مناطقی مانند لگن، پا یا دنده بیمار دریافت کرده و با استفاده از پیچ به فک متصل می‌کند. در موارد دیگر، شکل استخوان ممکن است تغییر داده شود تا شکل بهتری پیدا کند.
اقدامات مهم قبل و بعد از انجام جراحی فک
- قبل از جراحی فک و صورت
بیمار معمولاً قبل از جراحی تحت درمان ارتودنسی قرار می‌گیرد تا دندانها به وضعیت ایده‌آلی برای جراحی تنظیم شوند. این آمادگی معمولاً نیاز به دوره‌ای در حدود 9 تا 14 ماه دارد.
عمل جراحی فک در بیمارستان انجام می‌شود، و پس از جراحی بیمار باید به مدت 1 روز در بیمارستان بماند. - بعد از جراحی فک و صورت
بعد از جراحی، دندانها و فکها ممکن است به وضعیت قبلی خود بازگردند. برای مقابله با این موقعیت، از دستگاه‌های ارتودنسی استفاده می‌شود. پس از حدود 6 تا 9 ماه، این دستگاه‌ها با پلاک‌های متحرک جایگزین می‌شوند.
بیمار باید به مراقبت منظم دندانها پس از جراحی اهمیت بدهد. در این مدت، از مسواک‌زدن در ناحیه‌های جراحی شده باید اجتناب کند.
هنگام استراحت، سر خود را بالاتر از بدن قرار دهید تا تورم کمتر شود.
داروهای تجویز شده را مطابق دستور پزشک مصرف شوند.
از انجام فعالیت‌های بدنی سنگین خودداری کنید تا برای نتیجه جراحی مشکلی ایجاد نشود.
رژیم غذایی نرم و خوردن غذاهای نرم و مایع نظیر سوپ و پوره سیب‌زمینی توصیه می شود.
این تدابیر مهم بعد از جراحی فک است که بیماران باید به آنها توجه کنند تا به بهبودی سریع‌تر و بازگشت به وضعیت طبیعی کمک کنند.
بعد از عمل جراحی فک، رعایت نکات زیر بسیار مهم است تا بهترین نتایج را به‌دست آورید:
- مصرف دخانیات و الکل: استفاده از تنباکو و مصرف نوشیدنی‌های حاوی الکل به تأخیر در بهبودی شما منجر می‌شود. بنابراین، بعد از جراحی فک، باید برای مدتی از مصرف این موارد پرهیز کنید.
- داروها: مصرف برخی داروها مانند آسپرین و بروفن در دوران نقاهت پس از جراحی فک، می‌تواند خونریزی بیشتری را ایجاد کند. بنابراین، تا بهبودی کامل، از مصرف این داروها خودداری کنید. قبل از مصرف مسکن‌ها، با پزشک معالج خود مشورت کنید.
- فعالیت‌های سنگین: پس از دوره نقاهت از عمل جراحی فک، می‌توانید به تدریج به انجام امور روزمره خود بپردازید. اما همچنان باید تا مدتی از انجام فعالیت‌های سنگین خودداری کنید.
- تورم و کبودی: تورم و کبودی پس از جراحی فک معمولی و طبیعی است. از کمپرس یخ استفاده کرده و این تورم‌ها را کاهش دهید.
- نوشیدنی‌ها: از نوشیدنی‌ها با استفاده از نی خودداری کنید.
- خواب: در دوران نقاهت، از خوابیدن و استراحت بر روی پهلو و شکم خود خودداری کنید و به طور طاق باز بخوابید.
- تغذیه: در روزهای ابتدایی پس از جراحی، مایعات را در رژیم غذایی خود جای دهید و به مرور مواد غذایی سفت‌تر را جایگزین کنید.
- نمک و ادویه: مصرف نمک و ادویه را در دوران نقاهت پس از جراحی فک حذف یا به حداقل کاهش دهید.
رعایت این نکات به شما کمک می‌کند تا بهبودی بهتری را تجربه کنید و عوارض پس از جراحی را کاهش دهید.
نحوه مصرف غذا بعد از جراحی فک
در روزهای اول، رژیم غذایی باید نرم و بدون نیاز به جویدن باشد. می‌توانید غذاها را بسیار نرم کنید یا از مخلوط‌کن استفاده کرده و آنها را به شکل یکدست و نرم کنید. اهمیت این موضوع این است که غذا نیاز به جویدن نداشته باشد. به عنوان مثال، می‌توانید از فرنی، شله زرد، سوپ، غذاهای نرم و ماست استفاده کنید. اما حتماً به مقدار مصرف غذا توجه کنید تا به زخم‌ها آسیبی وارد نشود.
مراقبت های سه هفته بعد از جراحی فک و صورت
در این دوره، نیازی به مصرف فقط مایعات نیست. می توانید غذاهای نرم را استفاده کنید. از جمله این غذاها می‌توان به پوره سیب‌زمینی، نیمروی همزده، املت، کته و سایر غذاهای نرم اشاره کرد. در این زمان، تا حدی جویدن مجدداً شروع می‌شود، اما هنوز باید مراقبت کنید.
3 تا 6 هفته پس از جراحی فک و صورت
در این زمان، می‌توانید مقدار جویدن را بیشتر کنید، اما غذاها نباید سفت باشند. لقمه‌های کوچک بگیرید. اگر گوشت نرم می‌خورید، آن را به قطعات کوچک تقسیم کنید. هر پرس غذایی باید حجم کمتری داشته باشد تا فشار زیادی بر استخوان فک وارد نشود.
همچنین، تعداد وعده‌های غذایی را می‌توانید افزایش دهید. در این زمان، به مدت دو تا سه ماه عضلات فک در حال تطابق با شرایط جدید هستند و ممکن است زود خسته شوند. از خوردن غذاهایی که به جویدن طولانی نیاز دارند یا لقمه‌های بزرگ پرهیز کنید.
پس از شش هفته
جویدن به روال عادی بازمی‌گردد. با این حال، هنوز فک کامل بهبود نیافته است و غذاها نباید خیلی سفت باشند. از خوردن غذاهای سفت مانند پیتزا، سیب، هویج، گوشت سفت و موارد مشابه حداقل تا سه ماه پس از جراحی پرهیز کنید.
بهترین سن برای انجام جراحی فک
بعد از قطع رشد انجام جراحی فک توصیه می‌شود. برای دختران معمولاً 14 تا 16 سال و برای پسران سنین 17 تا 21 سال مناسبترین و بهترین سن برای انجام جراحی فک است.
نظری ثبت نشده